“Ooit leven we samen verder in het metaversum”

Op 25 mei 2024 schreef Lodewijk Dros in Trouw over een nieuwe kans van AI: rouwverwerking. Het kost wat (basisbedrag € 2000) maar dan kan je van je overleden kind een avatar laten maken. Daar kan je mee praten, alsof je kind nog leeft.

Het lijkt me een belangrijke stap in de ontwikkeling van de mensheid. Kennelijk is er bewustzijn aan het ontstaan van het verder-leven na de aardse dood. Dat dat glorende bewustzijn gekaapt wordt door een nep-variant is natuurlijk jammer.

Treuriger is het als ik me realiseer, dat de mogelijkheden van de AI ontstaan voordat de “Wetenschap van de geheimen der ziel” van Rudolf Steiner gemeengoed geworden is in de cultuur. De realiteit is namelijk dat we de hele dag, en ook ’s nachts, omgeven zijn door de mensen die ons dierbaar zijn, maar niet meer op aarde leven. De vraag kan zijn: Hoe kom ik in contact met deze mensen?

Als ik Steiner goed begrijp is dat niet met abstracte taal en al helemaal niet met natuurwetenschappelijke logica. De overledenen willen en kunnen ontmoet worden doordat we levendige beelden hebben van dat wat we meemaken. Met werkwoorden kunnen ze meebewegen, niet met zelfstandige naamwoorden. En al helemaal niet met begrippen die aan de dode materie zijn ontleend.

Een complexe rekenmachine, waar AI gebruik van maakt, lijkt met een voortbrengsel van aardse, fysieke wetmatigheden. Onbegrijpelijk ‘intelligent’, maar ontdaan van enige ontwikkelingsmogelijkheid.

Ik vraag me af of onze doden wel zitten te wachten op ons contact met hun verleden-avatar. Zouden we ze daarmee niet hinderen? In elk geval hinderen ze de gebruiker van de app in zijn eigen ontwikkeling. Het schijnt bij sommige gebruikers gunstig te zijn voor de rouwverwerking. Bijvoorbeeld als je kind zelfmoord heeft gepleegd en zijn hologram je vertelt dat het in de wereld waar het nu is vredig en liefdevol is. Misschien is in bedrog geoorloofd geval van rouw?

Voorlopig lijken me de ‘deathbots’ of ‘rouwbots’ vooral een verdienmodel.